Eigenaarschap
Eigenaarschap is mij al vroeg in mijn jeugd meegegeven. Met name mijn moeder en de situatie waarin ik in ben opgegroeid speelde hierbij een belangrijke rol. Het woord kende men toen nog niet en er werd gesproken over de term ‘verantwoordelijkheid’. Dit kreeg ik met de spreekwoordelijke paplepel ingegeven, onbewust en onbedoeld! Ik leerde wat verantwoordelijkheid nemen inhield, hoe het voelde en hoe dit voor mij uitpakte.
Op mijn zeventiende het huis uit, de zorg opnemen voor een groep zorgvragers die naast dat zij verstandelijk beperkt waren ook nog zware gedragsproblemen vertoonden. Je eigen geld verdienen ver van huis en daarnaast opleidingen volgen om een betere toekomst te hebben dan waar je vandaan komt.
Verantwoordelijkheid nemen-en voelen
Verantwoordelijkheid nemen loopt als een rode draad door mijn leven maar wat is dat nou? En is eigenaarschap de moderne term voor verantwoordelijkheid zoals ik deze kende in de jaren tachtig en negentig. Ikzelf denk dat eigenaarschap ontstaat als jij je ergens over ontfermt, je verantwoordelijkheid neemt, hier acties aan verbindt (en deze uitvoert) en zorg draagt als het gaat om de consequenties hiervan. De definitie van eigenaarschap is voor mij dus dat jij verantwoordelijkheid voelt én neemt. Je legt verantwoordelijkheid af, aan jezelf of aan iemand anders waarbij je trots mag zijn als iets goed gelukt is. Zo niet dan neem jij je verlies, overdenk jij je acties en stelt deze bij voor een eventuele volgende keer.
Sinds een aantal jaren koppel ik het begrip ‘eigenaarschap’ hieraan. En net als mijn moeder geef ik dit (nu) bewust en doelgericht door aan ‘mijn jongens’. Ik stimuleer dat zij hun eigen keuzes maken, hier acties aan verbinden en ‘te dealen’ met de consequenties hiervan. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan want vanuit mijn moederinstinct wil ik hen behoeden voor het maken van fouten. Maar doorslaggevender is dat het maken van fouten, leerzamer is dan ‘alles goed doen’.
Wat is dat eigenaarschap?
Het begrip eigenaarschap kom ik dagelijks tegen in allerlei gesprekken die ik voer op allerlei lagen. Soms zijn ze GROOT en heet het thema eigenaarschap en soms zijn ze klein en vallen ze nauwelijks op maar is het thema tussen de regels door wel aanwezig. Er wordt dus veel over gesproken, het is aanwezig. Maar hoe zet je mensen nu aan tot eigenaarschap, hoe doe je dat? Wat is ervoor nodig? En kan iedereen dit?
Als ik naar mijzelf kijk, wil ik graag verantwoordelijkheid nemen en ben ik trots op wat ik doe. Ik beleef er plezier aan en wil er energie in steken. Je hoeft mij niet aan te sporen om dat te doen wat ik moet doen; dat doe ik al uit mijzelf. Ik heb er vertrouwen in dat wat ik doe ook goed doe, ik weet dat ik het kan en ik heb de kwaliteiten hiervoor in huis. Ik kan het verschil maken, ik ben van betekenis in mijn vak en wat ik kan betekenen voor de ander.
In artikelen en andere publicaties over eigenaarschap en eigen regie, of welke term jij er maar aangeeft komen een aantal zaken steeds weer terug. Het zelf willen, dit gaat over je eigen intrinsieke motivatie. In hoeverre toon jij je betrokken bij dat wat je (wilt) gaat doen. Een ander belangrijke factor die genoemd wordt is dat jij ervaart dat het gaat lukken, nu of op langer termijn. Dat jij je doel gaat behalen. Hierin de regie pakt en er sturing aan geeft. En als laatste dat jij van betekenis bent en dat jij het verschil kunt maken.
Goed gesprek!
Onlangs had ik een prachtig gesprek met Loes. Ze vertelde dat ze vastberaden was om haar diploma te gaan behalen misschien niet aan het einde van het schooljaar maar na de zomervakantie had ze deze zeker op zak! Ze zette nauwgezet uiteen hoe ze van plan was dat te gaan doen, wie ze daarvoor nodig had, in welk tijdsbestek en met welk doel. Daar was geen speld tussen te krijgen. Ze eindigde haar verhaal dat zij zichzelf in de toekomst zag als een verpleegkundige die er zou zijn voor ‘haar’ zorgvragers. Dat is wat eigenaarschap is, ik had mij geen mooier voorbeeld kunnen bedenken.
